മുന്‍ മുഖ്യമന്ത്രിയും പ്രതിപക്ഷ നേതാവും പുന്നപ്ര-വയലാര്‍ സമരനായകനായിരുന്ന വി.എസ് എന്ന വേലിക്കകത്ത് ശങ്കരന്‍ അച്യുതാനന്ദന് എന്ന വി എസ് (102 ) അന്തരിച്ചു.
ഉച്ച കഴിഞ്ഞ് 3.20നാണ് മരണം സംഭവിച്ചത്. ഹൃദയാഘാതത്തെ തുടർന്ന് തിരുവനന്തപുരം എസ് യു ടി ആശുപത്രിയിൽ ചികിത്സയിൽ കഴിയവേ ആണ് മരണം. ഏറെ നാളായി വിശ്രമ ജീവിതത്തിൽ ആയിരുന്നു,
കേരളത്തിന്റെ പുരോഗതിക്കുവേണ്ടിയും വികസനത്തിനു വേണ്ടിയും ജീവിതം മാറ്റിവെച്ച നേതാവ്’; അനുശോചിച്ച് പ്രധാനമന്ത്രി
കേരളത്തിന്റെ പൊതുവിലും ഇവിടുത്തെ വിപ്ലവ പ്രസ്ഥാനത്തിന്റെ പ്രത്യേകിച്ചും ചരിത്രത്തിന്റെ ശ്രദ്ധേയമായ പരിച്ഛേദമാണ് സഖാവ് വി.എസിന്റെ ജീവിതം : മുഖ്യമന്ത്രി പിണറായി വിജയൻ
“സമാനതകളില്ലാത്ത ഇതിഹാസം, വിഎസ് മടങ്ങുമ്പോൾ ഒരു കാലം ഒടുങ്ങുന്നു” ; രമേശ് ചെന്നിത്തല
അവഗണിക്കപ്പെട്ടവർക്കായി വിളക്കേന്തിയ നേതാവ് ‘;കമൽ ഹാസൻ
“പ്രിയങ്കരനായ ജനനേതാവ്, ആജീവനാന്ത കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് ‘; എം കെ സ്റ്റാലിൻ
1923 ഒക്ടോബർ 20ന് ആലപ്പുഴ നോർത്ത് പുന്നപ്രയിൽ ശങ്കരൻ – അക്കമ്മ ദമ്പതികളുടെ മകനായാണ് വേലിക്കകത്ത് ശങ്കരൻ അച്യുതാനന്ദന്റെ ജനനം. നാലാം വയസ്സിൽ അമ്മയേയും പതിനൊന്നാം വയസ്സിൽ അച്ഛനേയും നഷ്ടപ്പെട്ട അച്യുതാനന്ദന് ഏഴാം ക്ലാസിൽ പഠനം അവസാനിപ്പിക്കേണ്ടി വന്നു. പിന്നീട് സമരം തന്നെയായിരുന്നു ജീവിതം.
1939ൽ സ്റ്റേറ്റ് കോൺഗ്രസിൽ ചേർന്ന് സ്വതന്ത്ര്യസമരത്തിൻറെ ഭാഗമായി.
1940ൽ പതിനേഴാം വയസിൽ കമ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടിയിൽ അംഗമായി.
പുന്നപ്ര-വയലാർ സമരത്തിൽ സജീവമായി പങ്കെടുത്ത വിഎസിനെ പൊലീസ് അറസ്റ്റ് ചെയ്ത് ക്രൂരമായി മർദിച്ചു. മരിച്ചെന്ന് കരുതിയാണ് ഉപേക്ഷിച്ചത്. എന്നാൽ അവിടെനിന്ന് കേരളത്തിന്റെ സമരചരിത്രത്തിലെ ഉജ്ജ്വല അധ്യായം തുടങ്ങുകയായിരുന്നു.
വിഎസ് എന്ന വേലിക്കകത്ത് ശങ്കരൻ അച്യുതാനന്ദൻ
കേരള രാഷ്ട്രീയത്തിലെ പതിറ്റാണ്ടുകളായി നിറഞ്ഞുനിൽക്കുന്ന വ്യക്തിത്വത്തിന്റെ ഉടമയാണ് വിഎസ് എന്ന വേലിക്കകത്ത് ശങ്കരൻ അച്യുതാനന്ദൻ. 1964-ൽ കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടി ഓഫ് ഇന്ത്യയിൽ നിന്ന് ഇറങ്ങിപ്പോയി കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടി ഓഫ് ഇന്ത്യ (മാർക്സിസ്റ്റ്) രൂപീകരിച്ച 32 നേതാക്കളിൽ ഒരാളായിരുന്നു അച്യുതാനന്ദൻ. 2006 മുതൽ 2011 വരെ കേരള മുഖ്യമന്ത്രിയായും മൂന്ന് തവണ പ്രതിപക്ഷ നേതാവായും അദ്ദേഹം പ്രവർത്തിച്ചു. 1991-1996, 2001-2006, 2011-2016 എന്നീ മൂന്ന് കാലയളവുകളിൽ പ്രതിപക്ഷ നേതാവായും കേരള രാഷ്ട്രീയത്തിൽ നിറഞ്ഞുനിന്നു.
എട്ട് പതിറ്റാണ്ട് നീണ്ടുനിന്ന രാഷ്ട്രീയ ജീവിതത്തിൽ, അച്യുതാനന്ദൻ അക്ഷീണ പോരാട്ടവീര്യത്തിന്റെ പ്രതീകമായി അറിയപ്പെട്ടു. സ്വാതന്ത്ര്യത്തിനു മുമ്പുള്ള കാലഘട്ടം മുതൽ, അദ്ദേഹത്തിന്റെ കരിയർ ആധുനിക കേരളത്തിന്റെ സാമൂഹിക-രാഷ്ട്രീയ ചരിത്രവുമായി അടുത്ത് ഇഴചേർന്നിരിക്കുന്നു. സമരങ്ങളിലൂടെയും പ്രക്ഷോഭങ്ങളിലൂടെയും രൂപപ്പെട്ട ഒരു രാഷ്ട്രീയക്കാരനായ കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പ്രതിഭ ഇടതുപക്ഷ പ്രസ്ഥാനത്തിലും സമൂഹത്തിലും വ്യത്യസ്ത പദവികൾ വഹിച്ചു.
ജീവിതത്തിലെ വ്യത്യസ്ത ഘട്ടങ്ങളിൽ, അദ്ദേഹം അടിസ്ഥാന തൊഴിലാളികളുടെ സംഘാടകൻ, ഒരു രഹസ്യ വിപ്ലവകാരി, ഒരു തിരഞ്ഞെടുപ്പ് മാനേജർ, സിവിൽ സമൂഹത്തിന്റെ മനസ്സാക്ഷി സൂക്ഷിപ്പുകാരൻ, തന്റെ പാർട്ടിയുടെ ജനക്കൂട്ടത്തെ ആകർഷിക്കുന്നയാൾ, പൊതുതാൽപ്പര്യ വാദിയായ വ്യക്തി, അഴിമതി വിരുദ്ധ കുരിശുയുദ്ധക്കാരൻ, ഹരിത പ്രസ്ഥാനങ്ങളുടെ ശബ്ദം എന്നീ നിലകളിൽ പ്രവർത്തിച്ചിട്ടുണ്ട്. തന്റെ രാഷ്ട്രീയ ജീവിതത്തിലുടനീളം അദ്ദേഹം കലാപത്തിന്റെ ഒരു പരമ്പര നിലനിർത്തി.
1980 മുതൽ 1992 വരെ സിപിഎം സംസ്ഥാന സെക്രട്ടറിയായിരുന്നു. ആ കാലഘട്ടത്തിൽ സംസ്ഥാനം സഖ്യരാഷ്ട്രീയത്തിലേക്ക് പ്രവേശിച്ചു. 1996 മുതൽ 2000 വരെ ഇടതുപക്ഷ ജനാധിപത്യ മുന്നണിയുടെ കൺവീനറായും പ്രവർത്തിച്ചു.
1923 ഒക്ടോബർ 20 ന് ആലപ്പുഴ ജില്ലയിലെ പുന്നപ്ര ഗ്രാമത്തിൽ ജനിച്ച അച്യുതാനന്ദന് നാല് വയസ്സുള്ളപ്പോൾ അമ്മ അക്കാമ്മയെയും 11 വയസ്സുള്ളപ്പോൾ അച്ഛൻ ശങ്കരനെയും നഷ്ടപ്പെട്ടു. അടുത്ത വർഷം, ഏഴാം ക്ലാസ് പഠനം ഉപേക്ഷിച്ച് അദ്ദേഹം മൂത്ത സഹോദരൻ ഗംഗാധരന്റെ തയ്യൽക്കടയിൽ ജോലി ചെയ്യാൻ തുടങ്ങി, അവിടെ രാഷ്ട്രീയത്തെക്കുറിച്ചുള്ള അനൗപചാരിക സംഭാഷണങ്ങൾക്കായി നാട്ടുകാർ പതിവായി എത്തുമായിരുന്നു.
വർഷങ്ങൾ കടന്നുപോകുമ്പോൾ, അദ്ദേഹം രാഷ്ട്രീയത്തിൽ താൽപ്പര്യം വളർത്തിയെടുക്കുകയും തിരുവിതാംകൂർ സ്റ്റേറ്റ് കോൺഗ്രസിൽ ചേരുകയും ചെയ്തു. 17 വയസ് തികഞ്ഞതിനുശേഷം അദ്ദേഹം കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടി ഓഫ് ഇന്ത്യയിൽ (സിപിഐ) അംഗമായി. സ്വന്തം ജില്ലയായ ആലപ്പുഴയിലെ മത്സ്യത്തൊഴിലാളികൾ, കള്ള് ചെത്തുകാർ, തെങ്ങ് കയറുന്നവർ എന്നിവർക്കിടയിൽ പ്രവർത്തിക്കാനാണ് ആ കൗമാര കമ്മ്യൂണിസ്റ്റിനെ നിയോഗിച്ചത്.
1940-ൽ ആലപ്പുഴയിലെ ഒരു കയർ ഫാക്ടറിയിൽ ചേർന്നപ്പോഴാണ് അദ്ദേഹത്തിന്റെ രാഷ്ട്രീയ ജീവിതത്തിലെ ആദ്യ വഴിത്തിരിവ് ഉണ്ടായത്. അവിടെവെച്ച് കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് നേതാവ് സഖാവ് പി. കൃഷ്ണപിള്ള, തൊഴിലാളികളെ പ്രസ്ഥാനത്തിലേക്ക് അടുപ്പിക്കാനും അവരുടെ അവകാശങ്ങൾക്കായി പോരാടാൻ അവരെ പ്രേരിപ്പിക്കാനും അദ്ദേഹത്തോട് ആവശ്യപ്പെട്ടു.
1946 ഒക്ടോബറിലെ പുന്നപ്ര-വയലാർ പ്രക്ഷോഭം വി.എസിന്റെ സംഘാടകന്റെ രൂപീകരണത്തിലെ മറ്റൊരു നിർണായക സംഭവമായിരുന്നു. ഇന്ത്യൻ യൂണിയനിൽ നിന്ന് വേർപെടുത്തി ഒരു സ്വതന്ത്ര സംസ്ഥാനത്തിനായുള്ള തിരുവിതാംകൂർ ദിവാൻ സി.പി. രാമസ്വാമി അയ്യരുടെ പദ്ധതിക്കെതിരെ പോരാടാൻ അദ്ദേഹം കയർ തൊഴിലാളികളെ പ്രേരിപ്പിച്ചു.
പാർട്ടിയുടെ നിർദ്ദേശപ്രകാരം, ദിവാന്റെ പോലീസിന്റെ അറസ്റ്റ് ഒഴിവാക്കാൻ അദ്ദേഹം ഒളിവിൽ പോയി. പൂഞ്ഞാറിൽ ഒളിവിൽ കഴിയുമ്പോൾ, പോലീസ് അദ്ദേഹത്തെ പിടികൂടി ക്രൂരമായ പീഡനത്തിന് വിധേയനാക്കി. പിന്നീട് സ്വാതന്ത്ര്യസമരകാലത്തും അതിനുശേഷവും ഏകദേശം അഞ്ച് വർഷത്തോളം അദ്ദേഹം ജയിലിലടയ്ക്കപ്പെട്ടു.ഇതിനിടയിൽ, അച്യുതാനന്ദൻ പല പദവികളിലൂടെ സിപിഐയുടെ നേതൃത്വത്തിലേക്ക് ഉയർന്നു.
1954-ൽ അദ്ദേഹം സിപിഐ സംസ്ഥാന കമ്മിറ്റി അംഗമായി, മൂന്ന് വർഷത്തിന് ശേഷം, സംസ്ഥാന സെക്രട്ടേറിയറ്റിലേക്ക് സ്ഥാനക്കയറ്റം ലഭിച്ചു. 1957-ൽ കേരളത്തിൽ ആദ്യത്തെ കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് സർക്കാർ അധികാരത്തിൽ വന്നപ്പോൾ, കൊല്ലം ജില്ലയിൽ അച്യുതാനന്ദൻ പാർട്ടിയെ നയിച്ചു, തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ 11 നിയമസഭാ സീറ്റുകളിൽ ഒമ്പത് സീറ്റുകൾ നേടി. പ്രചാരണ സംവിധാനം കൈകാര്യം ചെയ്യാനുള്ള കഴിവ് മനസ്സിലാക്കിയ പാർട്ടി, അന്ന് 35 വയസ്സുള്ള അച്യുതാനന്ദനെ ഇടുക്കിയിലെ ദേവികുളത്തെ ഹൈറേഞ്ചിൽ നടന്ന ഉപതിരഞ്ഞെടുപ്പ് കൈകാര്യം ചെയ്യാൻ അയച്ചു.
1964-ൽ സിപിഐ പിളർന്നപ്പോൾ, രാഷ്ട്രീയ തന്ത്രങ്ങളെച്ചൊല്ലിയുള്ള ഉൾപ്പാർട്ടി പോരാട്ടത്തിന്റെ ഫലമായി, യോഗത്തിൽ നിന്ന് ഇറങ്ങിപ്പോയ 32 ദേശീയ കൗൺസിൽ അംഗങ്ങളിൽ ഒരാളായിരുന്നു വി.എസ്. ഇത് സിപിഐ (എം) രൂപീകരണത്തിലേക്ക് നയിച്ചു. ജ്യോതി ബസു, എ.കെ. ഗോപാലൻ, ഇ.എം.എസ്. നമ്പൂതിരിപ്പാട്, ഹർകിഷൻ സിംഗ് സുർജിത്, ഇ.കെ. നായനാർ എന്നിവരായിരുന്നു മറ്റുള്ളവർ.
1965 ലെ നിയമസഭാ തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ അമ്പലപ്പുഴ നിയോജകമണ്ഡലത്തിൽ നിന്ന് മത്സരിച്ചുകൊണ്ട് വി.എസ് തന്റെ നിയമസഭാ ജീവിതം ആരംഭിക്കാൻ ശ്രമിച്ചു, പക്ഷേ പരാജയപ്പെട്ടു. എന്നിരുന്നാലും, 1967 ലും 1970 ലും അദ്ദേഹം അതേ സീറ്റിൽ നിന്ന് വിജയിച്ചു. അടിയന്തരാവസ്ഥക്കാലത്ത്, അദ്ദേഹം അറസ്റ്റിലായി 21 മാസം ജയിലിൽ കിടന്നു.
1980-ൽ, സംസ്ഥാനം സഖ്യരാഷ്ട്രീയത്തിനുള്ള പരീക്ഷണശാലയായി മാറിയപ്പോൾ, വി.എസ്. സിപിഐ(എം) സംസ്ഥാന സെക്രട്ടറിയായി തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടു. 1992 വരെ 12 വർഷം അദ്ദേഹം ആ പദവി വഹിച്ചു. പാർട്ടി സംസ്ഥാന സെക്രട്ടറിയായിരുന്ന കാലത്ത് വിട്ടുവീഴ്ചയില്ലാത്ത രാഷ്ട്രീയ ശാഠ്യത്തിന്റെ സ്വഭാവമായിരുന്നു അദ്ദേഹത്തിന്റേത്. 1986-ൽ, കണ്ണൂരിലെ പാർട്ടി കോട്ടയിൽ നിന്നുള്ള ശക്തനായ നേതാവായിരുന്ന എം.വി. രാഘവനെ, മുസ്ലീം ലീഗിനെ ഇടതുമുന്നണിയിൽ ചേർക്കാനുള്ള ശ്രമങ്ങളുടെ പേരിൽ പുറത്താക്കി. 1994-ൽ, തീപ്പൊരി നേതാവ് കെ.ആർ. ഗൗരിയമ്മയെ പുറത്താക്കുന്നതിൽ വി.എസ് വീണ്ടും നിർണായക പങ്ക് വഹിച്ചു.
1991-ൽ അച്യുതാനന്ദൻ പ്രതിപക്ഷ നേതാവായി. എന്നിരുന്നാലും, 1996-ൽ പാർട്ടി വീണ്ടും അധികാരത്തിൽ വന്നെങ്കിലും, പാർട്ടിയുടെ ശക്തികേന്ദ്രമായ ആലപ്പുഴയിലെ മാരാരിക്കുളത്ത് നടന്ന തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ അദ്ദേഹം പരാജയപ്പെട്ടു. 1996-ലെ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് തിരിച്ചടിയും 1992-ന് ശേഷം പാർട്ടി സംസ്ഥാന സെക്രട്ടറി സ്ഥാനം നിലനിർത്താൻ കഴിയാത്തതും തുടർന്നുള്ള വർഷങ്ങളിൽ അച്യുതാനന്ദനെ പാർട്ടിക്കുള്ളിൽ നിരവധി പോരാട്ടങ്ങളിലേക്ക് നയിച്ചു.
1998-ൽ നടന്ന സംസ്ഥാന സമ്മേളനത്തിൽ, പാർട്ടിയുടെ ട്രേഡ് യൂണിയൻ വിഭാഗമായ സിഐടിയുവിലെ ഒരു എതിരാളി ഗ്രൂപ്പിനെ വിഎസ് തകർത്തു. പാർട്ടിക്കുള്ളിൽ വ്യവസ്ഥകൾ നിർദ്ദേശിക്കാൻ തനിക്ക് സ്വാധീനമുണ്ടെന്ന് അദ്ദേഹം തെളിയിച്ചു.
സമവാക്യങ്ങളിൽ വന്ന മാറ്റങ്ങൾ പാർട്ടിക്കുള്ളിലെ പോരാട്ടരേഖകൾ പുനർനിർമ്മിക്കുന്നതിലേക്ക് നയിച്ചു, 2000-കളുടെ തുടക്കം മുതൽ ഏകദേശം 15 വർഷക്കാലം, സിപിഐ (എം) അച്യുതാനന്ദനും പിണറായി വിജയനും തമ്മിലുള്ള ആവർത്തിച്ചുള്ള പോരാട്ടങ്ങൾക്ക് സാക്ഷ്യം വഹിച്ചു. വർഷം കഴിയുന്തോറും വിജയന് മുന്നിൽ അച്യുതാനന്ദന് പാർട്ടിയിൽ സ്ഥാനം നഷ്ടപ്പെട്ടുകൊണ്ടിരുന്നു. എന്നിരുന്നാലും, സിവിൽ സമൂഹത്തിൽ, അച്യുതാനന്ദൻ ഹൃദയങ്ങൾ കീഴടക്കി, നിരവധി സാമൂഹിക പ്രശ്‌നങ്ങൾക്ക് നേതൃത്വം നൽകി. 2001 മുതൽ 2006 വരെയുള്ള പ്രതിപക്ഷ നേതാവെന്ന നിലയിലുള്ള അദ്ദേഹത്തിന്റെ കാലാവധി വി.എസിന്റെ രാഷ്ട്രീയ ജീവിതത്തിലെ ഒരു നിർണായക നിമിഷമായിരുന്നു.
എല്ലാ സാമൂഹിക വിഷയങ്ങളിലും വി.എസ് മുഴുകി, സംസ്ഥാനത്തുടനീളം പര്യടനം നടത്തി, പ്രക്ഷോഭങ്ങളുടെ കേന്ദ്രങ്ങൾ സന്ദർശിച്ചു, എല്ലാ വിഷയങ്ങളിലും ബഹുജന വികാരങ്ങൾക്കൊപ്പം നിന്നു.
2006 ലെ നിയമസഭാ തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ, ഇടതുപക്ഷ ജനാധിപത്യ മുന്നണിക്ക് വൻ വിജയം ഉറപ്പാക്കുന്നതിൽ എൺപത് വയസ്സുള്ള അദ്ദേഹം നിർണായക പങ്ക് വഹിച്ചു. അദ്ദേഹം മുഖ്യമന്ത്രിയായി തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടു. 2011 ലെ തിരഞ്ഞെടുപ്പിലും, വി.എസ് എൽ.ഡി.എഫിനെ ഒരു ഫോട്ടോഫിനിഷിലേക്ക് നയിച്ചു, 140 അംഗ നിയമസഭയിൽ കോൺഗ്രസിന് 72 സീറ്റുകൾ മാത്രം. 2016 ൽ, 92 വയസ്സുള്ളപ്പോൾ, വി.എസ് തിരഞ്ഞെടുപ്പ് മത്സരരംഗത്തുണ്ടായിരുന്നു, എൽ.ഡി.എഫിന്റെ പ്രചാരണത്തിന് നേതൃത്വം നൽകി. പ്രായം അദ്ദേഹത്തിന്റെ പക്ഷത്തല്ലെങ്കിലും, എൽ.ഡി.എഫ് വിജയിച്ചാൽ മറ്റൊരു ഇന്നിംഗ്സ് തലപ്പത്ത് എത്തണമെന്ന് വി.എസ് ആഗ്രഹിച്ചു.
എന്നിരുന്നാലും, 2016 ൽ പാർട്ടി മുഖ്യമന്ത്രിയായി തിരഞ്ഞെടുത്തത് വിജയനെയാണ്. 2016 മുതൽ 2021 വരെ വി.എസിന് കാബിനറ്റ് റാങ്ക് നൽകുകയും സംസ്ഥാന ഭരണ പരിഷ്കാര കമ്മീഷൻ ചെയർമാനായി നിയമിക്കുകയും ചെയ്തു.
2001 മുതൽ 2021 വരെ മലമ്പുഴ നിയോജകമണ്ഡലത്തിൽ നിന്നുള്ള നിയമസഭാംഗമെന്ന നിലയിൽ, 2019 ൽ അസുഖം ബാധിക്കുന്നതുവരെ വി.എസ് സംസ്ഥാന നിയമസഭയിൽ സജീവ സാന്നിധ്യമായിരുന്നു.